Wielu emerytów nie zdaje sobie sprawy, że w określonych sytuacjach mogą zwiększyć wysokość swojej emerytury poprzez jej przeliczenie. W niniejszym artykule wyjaśniamy, kiedy warto złożyć wniosek o przeliczenie emerytury oraz jak to zrobić prawidłowo.

Co to jest przeliczenie emerytury?

Przeliczenie emerytury to procedura, w wyniku której ZUS ponownie oblicza wysokość świadczenia emerytalnego w oparciu o nowe dane lub zmienione okoliczności. Może to prowadzić do zwiększenia wypłacanej emerytury, jeśli nowe obliczenia będą korzystniejsze dla emeryta.

Warto podkreślić, że ZUS nie dokonuje automatycznego przeliczenia emerytury - konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku przez osobę zainteresowaną.

Kiedy warto złożyć wniosek o przeliczenie emerytury?

Oto najważniejsze sytuacje, w których warto rozważyć przeliczenie emerytury:

1. Praca na emeryturze

Jeśli po przejściu na emeryturę nadal pracujesz i odprowadzasz składki ubezpieczeniowe, możesz co roku wnioskować o przeliczenie emerytury z uwzględnieniem tych dodatkowych składek.

Nowe składki zwiększają kapitał emerytalny, co może przełożyć się na wyższe świadczenie. Wniosek taki można składać raz w roku kalendarzowym.

2. Odkrycie nowych okresów składkowych lub nieskładkowych

Jeśli po przyznaniu emerytury odnalazłeś dokumenty potwierdzające dodatkowe okresy pracy lub inne okresy składkowe (np. służba wojskowa, studia wyższe przed 1999 rokiem), warto złożyć wniosek o przeliczenie emerytury z uwzględnieniem tych okresów.

Nawet krótkie, kilkumiesięczne okresy mogą wpłynąć na wysokość świadczenia, szczególnie jeśli wpływają na tzw. kapitał początkowy.

3. Zmiana podstawy wymiaru składek

Emeryci, którzy przeszli na emeryturę według starych zasad (urodzeni przed 1949 rokiem), mogą wnioskować o zmianę tzw. wskaźnika wysokości podstawy wymiaru składek. Jest to korzystne, jeśli odnaleźli dokumentację płacową z korzystniejszego okresu zarobkowego.

Podstawa wymiaru może być ustalona z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku o emeryturę lub z 20 dowolnych lat wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

4. Ukończenie powszechnego wieku emerytalnego przez osoby na wcześniejszej emeryturze

Osoby, które przeszły na wcześniejszą emeryturę, mogą po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn) złożyć wniosek o przeliczenie świadczenia według nowych zasad.

Jest to szczególnie korzystne, jeśli w międzyczasie pracowały i odprowadzały składki, a także jeśli wcześniejsza emerytura była pomniejszona ze względu na brak odpowiedniego wieku.

5. Osiągnięcie 65 roku życia przez kobiety

Kobiety, które przeszły na emeryturę w wieku 60 lat, mogą po ukończeniu 65 lat złożyć wniosek o przeliczenie emerytury z zastosowaniem nowej, korzystniejszej dla nich tablicy średniego dalszego trwania życia.

Dzięki temu ich emerytura może wzrosnąć nawet o kilka procent, ponieważ ZUS dzieli kapitał emerytalny przez mniejszą liczbę miesięcy dalszego trwania życia.

6. Nowe tablice średniego dalszego trwania życia

Każdego roku w kwietniu GUS publikuje nowe tablice średniego dalszego trwania życia, które ZUS stosuje przy obliczaniu świadczeń. Jeśli nowe tablice są korzystniejsze (przewidują krótsze dalsze trwanie życia), warto złożyć wniosek o przeliczenie emerytury.

W ostatnich latach, szczególnie po pandemii COVID-19, tablice te stały się bardziej korzystne dla emerytów ze względu na skrócenie prognozowanej długości życia.

Jak złożyć wniosek o przeliczenie emerytury?

Aby złożyć wniosek o przeliczenie emerytury, należy:

  1. Wypełnić formularz ERPO - "Wniosek o ponowne obliczenie emerytury" (dostępny w placówkach ZUS lub na stronie internetowej ZUS)
  2. Dołączyć dokumenty potwierdzające okoliczności, które mają wpłynąć na przeliczenie (np. świadectwa pracy, zaświadczenia o zarobkach)
  3. Złożyć wniosek w dowolnej placówce ZUS, przesłać pocztą, lub złożyć przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS

Rozpatrzenie wniosku przez ZUS powinno nastąpić w ciągu 30 dni, choć w praktyce może to trwać dłużej, szczególnie jeśli sprawa jest skomplikowana.

Co ważne przy przeliczaniu emerytury?

Przy przeliczaniu emerytury warto pamiętać o kilku istotnych kwestiach:

Przykłady skutecznego przeliczenia emerytury

Przykład 1: Pan Janusz pracował na emeryturze przez 3 lata. Po złożeniu wniosku o przeliczenie, jego emerytura wzrosła o 290 zł miesięcznie dzięki uwzględnieniu dodatkowych składek.

Przykład 2: Pani Halina odnalazła dokumenty potwierdzające 2-letni okres pracy w latach 80., który nie został wcześniej uwzględniony. Po przeliczeniu jej emerytura wzrosła o 180 zł miesięcznie.

Przykład 3: Pan Kazimierz, który przeszedł na wcześniejszą emeryturę w wieku 60 lat, złożył wniosek o przeliczenie po ukończeniu 65 lat. Jego świadczenie wzrosło o 420 zł miesięcznie.

Podsumowanie

Przeliczenie emerytury może prowadzić do znacznego zwiększenia wysokości świadczenia, dlatego warto regularnie analizować swoją sytuację pod tym kątem. Szczególnie osoby pracujące na emeryturze powinny pamiętać o corocznym składaniu wniosków o przeliczenie.

W Pivlox oferujemy kompleksową analizę sytuacji emerytalnej i pomagamy określić, czy w Twoim przypadku przeliczenie emerytury będzie korzystne. Nasi eksperci pomogą również w przygotowaniu niezbędnej dokumentacji i złożeniu wniosku do ZUS.

Pamiętaj, że nawet niewielki wzrost miesięcznej emerytury sumuje się w ciągu roku do znaczącej kwoty, która może poprawić jakość życia na emeryturze.